Aziz Sancar8 Eylül 1946 yılında Mardin’in Savur ilçesinde doğmuş, Biyokimya
Moleküler Biyoloji, DNA onarımı ve kanser araştırmaları dallarında çalışmalar yürütmüş, 415 adet bilimsel makale ve 33 adet kitap yayınlamış, 2015 yılında DNA onarımı çalışmasıyla Nobel Kimya Ödülünü kazanmış, Türk biyokimyager ve moleküler biyologtur.
Aziz Sancar’ın biyografisine bakıldığında ilk ve orta öğrenimiyle birlikte lise eğitimini de Mardin’de aldığı bilinmektedir. Yüksek öğrenimini ise İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde tamamlamıştır. Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ve doktora tezleri için Dallas Teksas Üniversitesi, Yale Üniversitesi gibi kurumların tıp fakültesi bölümlerine gitmiştir. Halen daha çalışmakta olduğu kurum olan Kuzey Carolina Üniversitesi’nde profesörlük almış ve biyokimya ve biyofizik bölümünde çalışmalarını sürdürmektedir.
Aziz Sancar’ın yaşam özetinde Nobel Kimya Ödülü'nü kazanan ilk Türk olması bulunmaktadır. Aziz Sancar biyokimya profesörü Gwen Boles ile evlenmiş, Nobel ödülünü aldıktan sonra, ABD'de okuyan Türk öğrencilerine yardım etmek ve Türk- Amerikan ilişkilerini geliştirmek amacıyla eşiyle birlikte Aziz & Gwen Sancar Vakfı'nı kurmuştur.
Aziz Sancar Kaç Yaşındadır?
Aziz Sancar 75 yaşındadır ve 8 Eylül 1946 doğumludur.
Aziz Sancar'ın En Ünlü Sözleri Nelerdir?
Aziz Sancar’ın en ünlü sözleri aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
- Başarılı olmak Nobel almak değil, ailenize, ülkenize ve insanlığa hizmet etmektir.
- Çoğu insan zekaya inanır, ben inanmıyorum bizi birbirimizden ayıran emektir, ben çalışmaya inanıyorum.
- Ben Türkiye’deki günlük politik çekişmeleri takip edersem üzüntümden çalışamam. Bu yüzden gençlere tavsiyem bu tür kavgalara girmeyin. Memlekete hizmet için bilim lazım. Avrupa ve ABD seviyesinde olmak için bilim lâzım.
- Bana çok güzel öğretim veren kendi memleketimdir. Bana olağanüstü tıp eğitimi verdi ve o buradaki başarımın kaynağı oldu.
- Türk Dünyası’nın birliğini görmek isterim, hayattayken. Bu, çocukluğumdan beri hayalim olmuştur. Bu benim yapabileceğim bir şey değildir. Ama inşallah olur. 70 yaşındayım. Ben gittikten sonra olursa da olur. Ama bu yönde bir çalışmayı bütün Türk Dünyası’nda görmek istiyorum.
- Ben Türk'üm, o kadar! Mardin'de doğmuşsam, Cizre'de de doğmuşsam, Kars'ta da doğmuşsam ben Türk'üm.
- Hedefimiz DNA onarımının ne zaman minimum ne zaman maksimum olduğunu belirleyerek, DNA onarımı potansiyelinin en az olduğu zaman ilaç tedavisi uygulayarak hem ilacın etkisini çoğaltmak hem de yan etkileri azaltmak.
- Başarılı bir bilim insanında üç temel özelliğin bulunması gerektiğine inanıyorum: bilgiye dayalı yaratıcılık, delice çalışmak ve başarısızlık karşısında pes etmemek.
- Gereği kadar öğrenin, aşırıya kaçmak yaratıcılığı öldürüyor. Okumanın yanı sıra düşünmek için de kendinize zaman ayırın. Eğitim ve araştırma için yurt dışına çıkın ama sonra muhakkak ülkenize dönün.
- Bana araştırmalarım hakkında soru soran Türk meslektaşlarıma, bu çalışma için “Benim Yunus Emre destanım” derim. Çünkü İngiliz dili için Chaucer neyse, Türkçe için de 14. yüzyılda yaşamış tasavvuf ozanı Yunus Emre odur ve her Türk kendi alanında Yunus Emre'nin ulaştığı kusursuzluğa ulaşmayı arzular.
- Maalesef biz memleket olarak, her şeyimizi tenkitten hoşlanıyoruz. O dönem okullarımız harikaydı. Olağanüstü öğretmenlerim vardı ilkokulda. Oradaki ilkokul eğitimini burada Amerika’daki en iyi ilkokullarda verirler mi vermezler mi bilmiyorum. O kadar iyiydi.
- Bütün enerjinizi işinize verin. Bilim öğrenmeye çalışın. Günlük dedikodularla, politikalarla uğraşmayın.
- Gözünüzü seveyim politikayla uğraşmayın, onu yapanlar var, çok çalışın. Ne yaparsanız, iyi yapmaya çalışın, çalışmadan olmaz. Ben öğrenciyken günde 18 saat çalışırdım. Gazeteler yazmıştı, çok zaman gecelerimi laboratuvarda geçirdim. Çalışmak kendimize, ailemize, milletimize vatan, namus borcudur.
- Bütün Türk, Fransız, Rus klasiklerini okudum. Her yıl edebiyatta Nobel kazanan yazarların kitaplarını okurdum.
- Memleketim adına sevindim, Mardin adına sevindim. Memleketim için hayırlı uğurlu olsun. İnşallah bundan sonra daha büyük övgüler kazanırlar. Türkiye'de bilime çok büyük katkıda bulunurlar.
- Türkiye’nin dışında diğer Türk cumhuriyetlerinin başka devletlerin hakimiyeti altında olduğu zamanlarda bile Türk dünyası kalbimdeydi. Bu bakımdan Türk dünyası benim için bir kuvvet kaynağı, başarılarımda büyük rolü olmuştur.
- Annem derdi ki: Kibirli olmayın kibirli olmak Allah’a yakışır, insana yakışmaz. Elinizden geldiği kadar mütevazı olmaya çalışın. O bakımdan elimden geldiği kadar mütevazı olmaya çalışıyorum.
- Türkiye için bu kadar önemli olduğunu bilseydim 2 misli çalışır ve 20 yıl önce alırdım bu ödülü.
- Saygı istiyorsanız, önce kendinize saygı göstereceksiniz. Herkesten üstün değiliz ama kimseden de aşağı değiliz. Kendimizle iftihar edelim ki başkası da bize saygı göstersin.
- Başarı, zeka kadar çalışmakla elde edilir. Sebat lazım, inat etmek lazım ve çalışmak lazım. Üzerinde çalışacağınız bir konu belirleyin, literatür de okuyun, gerektiği kadar öğrenin. Okumanın yanı sıra düşünmek için de kendinize zaman ayırın.
Aziz Sancar'ın Eğitim Hayatı Nasıldır?
Aziz Sancar, ilköğrenimini ve ortaöğrenimini Mardin'de almıştır. Lise çağlarında futbolla ilgilenmiş ancak lise son sınıfta futbolcu olma hayalinden vazgeçerek yüksek öğrenim eğitimi almak için İstanbul'a gitmiştir. Aziz Sancar İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne 1963 yılında girmiş ve 1969 yılında bu üniversiteden birinci olarak mezun olmuştur. Tıp Fakültesini bitirdikten sonra iki yıl Savur ilçesindeki bir sağlık ocağında hekimlik yapmış daha sonra NATO- TÜBİTAK bursu kazanarak önce Johns Hopkins Üniversitesi’nde eğitim almış ve ardından Dallas Teksas Üniversitesi'ne giderek eğitim görmüştür. Dallas'ta moleküler biyoloji programına ve Caude Rupert’ın laboratuvarına katılmıştır. Bu laboratuvarda danışmanı Claud Rupert ile DNA'nın onarımı üzerine çalışmalar yürütmüştür. DNA onarımı üzerine yaptığı buluş ile yüksek lisans tezini tamamlamıştır. 1977- 1982 yılları arasında Yale Üniversitesi'nin tıp fakültesinde çalışmış yine DNA onarımı üzerine doçentlik tezini tamamlamıştır. Aziz Sancar 1997 yılından beri ABD'de bulunan Kuzey Karolina Üniversitesi'nde biyokimya ve biyofizik bölümünde görevini sürdürmektedir.
Aziz Sancar'ın Ödülleri ve Başarıları Nelerdir?
Aziz Sancar’ın ödülleri ve başarıları aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
- ABD Ulusal Bilim Vakfı (National Science Foundation) Genç Araştırmacı Ödülü (1984)
- Amerikan Fotobiyoloji Derneği (American Society for Photobiology) Ödülü (1990)
- ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü (National Institutes of Health) Ödülü (1995)
- TÜBİTAK Bilim Ödülü (1997)
- ABD Fen ve Sosyal Bilimler Akademisi (American Academy of Arts and Sciences) Ödülü (2004)
- ABD Ulusal Bilimler Akademisi üyesi (2005)
- TÜBA (Türkiye Bilimler Akademisi) üyesi (2006)
- Vehbi Koç Ödülü (2007)
- Nobel Kimya Ödülü (2015)
- Nobel ödülünü aldıktan sonra, ABD'de okuyan Türk öğrencilerine yardım etmek ve Türk- Amerikan ilişkilerini geliştirmek amacıyla eşiyle birlikte Aziz & Gwen Sancar Vakfı'nı kurmuştur.
- ABD'nin Kuzey Carolina eyaletinde "Carolina Türk Evi" isimli bir öğrenci misafirhanesi açmıştır.
- 2006 yılında Türkiye Bilimler Akademisi’ne aslî üye olarak seçilmiştir.
Aziz Sancar, DNA onarımı ile ilgili yaptığı çalışmalardan ötürü meslektaşları; Amerikalı Paul Modrich ve İsveçli Tomas Lindahl ile birlikte 2015 yılında Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülmüştür. Nobel Kimya Ödülü İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından Aziz Sancar’a Alfred Nobel’in ölüm yıldönümü de olan 10 Aralık gününde 2015 yılında düzenlenen törenle verilmiştir. Kimya Ödülü Aziz Sancar ve meslektaşlarına İsveç Kralı XVI. Carl Gustaf tarafından takdim edilmiştir. Sancar ödülü aldığı konuşmasında şunları dile getirmiştir: ''Beni ödüle götüren, Atatürk’ün ve Türkiye Cumhuriyeti'nin yaptığı eğitim devrimidir. Dolayısıyla bu ödülün sahibi, Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden Anıtkabir Müzesi'dir. Daha sonra Aziz Sancar Nobel Ödülü ile madalya ve sertifikasını Anıtkabir'e teslim etmiştir. Aziz Sancar’ın Nobel Ödülü, Anıtkabir'de bulunan Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi'nde kendisine ayrılan özel alanda sergilenmektedir.
Aziz Sancar Neyi Keşfetmiştir?
Aziz Sancar Dallas Teksas Üniversitesi'nde iken üniversitenin moleküler biyoloji programına ve Caude Rupert’ın laboratuvarına katılmıştır. Sancar, bu laboratuvarda danışmanı Claud Rupert ile ''fotoliyaz'' olarak adlandırılan bir geni klonlamış ve genetik mühendisliği ile bakterilerde çok yüksek oranlarda çoğaltmıştır. Sancar, bu genin kodladığı enzimin ultraviyole ışıkları ile zarar görmüş DNA'nın onarımını yaptığını keşfetmiştir.
Aziz Sancar bu keşfi ile birlikte yani DNA onarımının mekanizmalarıyla ilgili araştırmalarından dolayı Nobel Kimya Ödülü’ne Tomas Lindahl ve Paul Modrich adlı iki bilim insanıyla birlikte 2015 yılında layık görülmüştür.
Aziz Sancar'ın Bilime ve İnsanlığa Katkıları Nelerdir?
Aziz Sancar’ın bilime ve insanlığa katkıları aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
- Maxicell yöntemini geliştirmiştir.
- Fotoliyaz enzimi ile ilgili keşifler yapmıştır.
- Nükleotit kesip çıkarma onarım mekanizmasını aydınlatmıştır.
- Transkripsiyona bağlı DNA onarım mekanizmasını açıklamıştır.
- Protein- DNA bağlanmasında moleküler arabulucuyu keşfetmiştir.
- Kriptokrom ve biyolojik saat konusunda keşifler yapmıştır.
Aziz Sancar'ın Kişisel Gelişimle İlgili Tavsiyeleri Nelerdir?
Aziz Sancar, bilim insanı olmak isteyen gençlerin çalışmalarında karşılaşacakları zorluklara karşı hazırlıklı olmaları gerektiğini belirtmiş ve kişisel gelişimleri ile ilgili şunları söylemiştir: "Bilim, meşakkatli bir iş. Deneylerin yüzde 80 ila 90'ı işe yaramaz. İnatçı olmalısınız, çok çalışmalı, bilimsel teknolojiyi takip etmelisiniz. Bilim dünyasında neler olup bittiğini işinize uygularsanız başarılı olursunuz." Aziz Sancar, bilim insanlarının doğayı doğrudan gözlemleyerek ya da deneyler yoluyla anlamaya veya doğanın sırlarını ortaya çıkarmaya çalışan kişiler olduğunu söylemiştir.
Aziz Sancar bilim insanlarının çalışmalar yürütmek istediği bir konuyla ilgili sorulara cevap verebilmek adına hipotez önermeleri, kanıtlamaya çalışmaları ve deney yapmaları gerektiğini vurgulamış ve şunları söylemiştir: "Hipotez oluşturmanın ve bunu kanıtlamak için deneyler yapmanın en zor yanı, vakaların yüzde 80 ila yüzde 90'ında ya hipotezin yanlış çıkması ya da deneylerin işe yaramamasıdır." Bununla birlikte Sancar, bilim insanı olmak isteyen gençlerin bu durumu iyi kavramaları gerektiğini ve deneylerin çoğunun işe yaramadığının farkında olmaları gerektiğini dile getirmiştir. Aziz Sancar bu gibi engellerle başa çıkmanın yolunun çok inatçı olmak ve çokça deney yapmak, deneyler işe yaramadığında da farklı yollar denemek olduğunu ve yeni hipotezlerin üretilmesi gerektiğini söylemiştir.
Sancar, mevcut teknolojinin sorulan soruları cevaplamak adına kimi zaman yeterli olmaması sebebiyle deneylerin işe yaramadığını dile getirmiş ve bundan dolayı teknolojik gelişmeleri takip etmenin ve yürütülen çalışma üzerinde uygulamanın önemine vurgu yapmıştır. Bununla birlikte Sancar, bilimde elde edilen başarıların insanoğluna tahmin edilemeyecek boyutta fayda sağlayacağını da dile getirmiştir.
Aziz Sancar’ın ünlü videosu ve belgeselleri aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
- Aziz Sancar Kimdir? - Wedia Grafika
- Aziz Sancar- Bilimin Sonsuzluğunda Bir Hayat
- Aziz Sancar'ın Nobel'e Uzanan Yaşamı
- Almanak- Aziz Sancar
Aziz Sancar'ın Çalışma Stili Nasıldır?
Aziz Sancar New York, San Francisco, Londra, Paris gibi önemli başkent ve şehirlerinde çalışmalar yapmış ancak İstanbul kadar güzelini görmediğini söylemiştir. Ancak İstanbul Üniversitesi’nde okuduğu yıllarda günde 18 saate varan çalışma stilinden dolayı İstanbul’u yeterince görmediği bilmediği için hayıflandığını verdiği bir röportajda dile getirmiştir. Başarısız olmaktan çok korktuğu için her şeyi bırakıp gece gündüz çalıştığını söylemiştir.
Aziz Sancar Günde Kaç Saat Çalışır?
Aziz Sancar, yapmış olduğu bir röportaj sırasında öğrenci iken ve 40 yaşına gelene kadar günde 18 saat haftada 7 gün çalıştığını, 40 yaşından sonra ise bunu günde 12 saate ve haftada 6,5 güne düşürdüğünü söylemiştir.
Aziz Sancar'ın Röportajları Nelerdir?
Aziz Sancar’ın röportajlarından, konferanslarından, konuşmalarından önemli ve popüler bazı cümleleri aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
- Aziz Sancar: "Gaye Nobel almak değil, bu ülkeye ve insanlığa faydalı bir şey yapmak." Demiş, Türkiye'de yürütülen bilim çalışmalarına vurgu yaparak: "Batı Avrupa ve Amerika düzeyinde değiliz fakat birçok alanda bütün Balkan ülkelerinden, Rusya'dan ve öteki Asya devletlerinden ileriyiz. Türkiye'nin bilim konusunda Batı'dan geride olduğu görüşüne katılmıyorum" demiştir. Ayrıca Sancar: ‘’Uzun yıllar Rusya'nın etkisinde kalan Türk devletleri ile Türkiye'nin ortak çalışması gerek’’ demiştir.
- Aziz Sancar: ‘’Ben Türkiye'nin bilim konusunda Batı'dan geride olduğu görüşüne katılmıyorum. Türkiye'deki öğrencilerimle konuştuğumda en büyük sorunlarının deneyler için kullanılan malzemelerin temin edilmesinde yaşanan zorluklar. Deneyler için bazı maddeleri ithal etmek lazım, bunu Amerika ve İngiltere de dâhil her ülke yapıyor. Ama bizdeki sorun bunların ithal edilme süresinin çok uzun olması ve üstüne vergi alınması. Bu durum da bilime zarar veriyor. İnşallah gerekli makamlar bu konuya da bir çözüm bulur. Çünkü bir malzeme istediğinizde bu malzemenin gelmesi uzun sürerse, Amerikalı, İngiliz veya Alman işi bitirmiş oluyor" demiştir.
- Aziz Sancar: ‘’Önemli olan Nobel almak değil ülkeye ve insanlığa faydalı işler yapmaktır. Belki şimdi 'Adam Nobel almış, gelmiş Nobel önemli değil diyor' diye düşünenler olabilir ama ben Nobel almadan önce de bunu çok defa söylemişimdir. Benim adım, yaptığım buluşlar bundan 100 sene sonra veya Uluğ Bey'in yaptığı keşifler gibi 600 sene sonra bile bilim kitaplarında olacak. Türk çocukları bunu görecek ve 'Bunu bir Türk yaptı biz de yaparız' diyecek, benim için önemli olan bu’’ demiştir.
- Aziz Sancar: ‘’Türkiye, diğer Türk devletleriyle iş birliği yaptığında Almanya, İngiltere ve Fransa seviyesinde bir kuvvet olacak. Çünkü diğer Türk devletlerinde müthiş bir potansiyel var ve doğal kaynakları oldukça fazla. Yıllarca Rusların hâkimiyeti altında kalmışlar. Bu kaynakları nasıl işleyeceklerini bilmiyorlar ve bize çok yakınlıklar. O bakımdan onlara abilik yapmadan, beraber çalışırsak bilimsel anlamda Batı'daki gelişmiş ülkeler seviyesinde ya da Japonya ve Çin seviyesinde olabiliriz. 1960'larda Çin ve Türkiye bilim bakımından aynı seviyedeydi, her iki ülke de geriydi. Şimdi Çin, bilim alanında Amerika'yı korkutuyor. Bunun sebebi de nüfuslarının ve doğal kaynaklarının çok olması. Biz de bütün Türk dünyasını bir araya getirebilsek aynı güce sahip oluruz. Bunun en güzel örneği de İHA ve SİHA'lar ile kardeş Azerbaycan'ın işgal edilmiş topraklarını kurtarmış olmamız. Her fırsatta söylüyorum ve söylemeye devam edeceğim Orta Asya Türklerini unutmayalım ve onlarla beraber çalışalım" demiştir.
Aziz Sancar'ın Kitapları ve Eserleri Nelerdir?
Aziz Sancar 415 adet bilimsel makale ve 33 adet kitap yayımlamıştır. Aziz Sancar’ın kitaplarının ve eserlerinin bazıları aşağıda maddeler halinde listelenmiştir.
- Aziz Sancar Hayatı ve Bilimi
Aziz Sancar'ın Din Hakkındaki Görüşleri Nelerdir?
Aziz Sancar, bir konferans sırasında öğrencilerden birinin din ve bilim arasındaki ilişkiye dair sorduğu soruya şu şekilde cevap vermiştir: "Ben Müslümanım ve Müslüman olduğumu her yerde söylüyorum. Müslümanlığımla övünüyorum. Türkiye'deki evrim tartışmaları beni çok üzdü. Türkiye'nin çok sorunu var. Ben Allah'a inanıyorum. İsteyen evrime inanır, isteyen inanmaz fakat bunu kalkıp büyük devlet, millet sorunu yapıp kavga ederek bütün enerjimizi boşa harcıyoruz."
Aziz Sancar'ın Siyasi Görüşü Nedir?
Aziz Sancar lise yıllarında ülkücü olduğunu ancak daha sonraki yıllar için siyasetten ve politikadan uzak olduğunu belirtmiş ve gençlere tavsiye niteliğinde şu sözleri söylemiştir: "Gözünüzü seveyim politika ile uğraşmayın. İlim yapın ve çok çalışın. Politikada kavgalar, değişimler ve çekişmeler bitmez. Bunlarla dikkatinizi dağıtmayın. Kendinizi bilime verin"der.
Aziz Sancar'ın Çocukluğu Nasıldır?
Aziz Sancar 1946 yılında Mardin'in Savur kasabasında orta gelirli çiftçi bir ailenin sekiz çocuğundan yedincisi olarak doğmuştur. Aziz Sancar’ın çocukluğu sokakta top oynayarak geçmiş ve "Okumasaydım iyi bir futbolcu olurdum" demiştir.
Aziz Sancar'ın kız kardeşi Seyran Sancar Aziz'in çocukluğunun çok hareketli geçtiğini, yaramaz bir çocuk olduğunu fakat aynı zamanda çok çalışan bir çocuk olduğunu söylemiştir.
Aziz Sancar'ın Ailesi Kimdir?
Aziz Sancar’ın babası Abdülgani Sancar annesi Meryem Sancar’dır. Aziz Sancar’ın erkek kardeşleri Hasan Sancar, Orhan Sancar, Tahir Sancar ve Kenan Sancar’dır. Kız kardeşleri ise Yıldız Sancar, Edibe Sancar ve Seyran Sancar’dır.
Aziz Sancar Evlenmiş midir?
Aziz Sancar evlenmiştir.
Aziz Sancar'ın Eşi Kimdir?
Aziz Sancar’ın eşi biyokimya profesörü Gwen Boles Sancar’dır.
Aziz Sancar'ın Çocukları Kimdir?
Aziz Sancar’ın çocuğu bulunmamaktadır.
Aziz Sancar'a Benzer Bilim İnsanları Kimlerdir?
Aziz Sancar’a benzer bilim insanları aşağıda listelenmiştir.